Τα πλεονεκτήματα των επιτοίχιων λεβήτων έναντι των κλασικών λύσεων κεντρικών συστημάτων θέρμανσης με επιδαπέδιους λέβητες πετρελαίου ή και φυσικού αερίου είναι σημαντικά. Μπορούμε να πούμε συνοπτικά ότι οι επιτοίχιοι λέβητες αερίου υπερέχουν σε εφτά βασικά σημεία.
Συγκεκριμένα:
α) Έχουν συμπαγή κατασκευή στην οποία συνήθως συμπεριλαμβάνονται και βασικά μέρη του υδραυλικού συστήματος της θέρμανσης, όπως ο κυκλοφορητής και το δοχείο διαστολής. Έτσι οι εργασίες εγκατάστασης του συστήματος θέρμανσης απλοποιούνται και κατά συνέπεια τα κόστη μειώνονται, ενώ αντίστοιχα είναι μειωμένες και οι θερμικές απώλειες των σωληνώσεων, αφού το μήκος τους είναι περιορισμένο και σχεδόν εξολοκλήρου μέσα στο θερμαινόμενο χώρο. Για τη λειτουργία του υδραυλικού συστήματος οι εξελιγμένες συσκευές διαθέτουν αναλογικούς κυκλοφορητές (inverter, οι οποίοι ρυθμίζονται αυτόματα ανάλογα με το δίκτυο θέρμανσης), καθώς επίσης και ρυθμιζόμενη παράκαμψη (by pass) προς το δίκτυο θέρμανσης. Στον υδραυλικό εξοπλισμό των προηγμένων συσκευών περιλαμβάνονται απλά εξαεριστικά και αεροπαγίδες, ώστε να εξασφαλίζεται η πλήρης εξαέρωση του συστήματος θέρμανσης.
β) Διαθέτουν συνήθως σύστημα θέρμανσης του ζεστού νερού χρήσης, απλοποιώντας έτσι την υδραυλική εγκατάσταση, σε συνδυασμό με την ιδιαίτερα μεγάλη οικονομία που συνεπάγεται η χρήση φυσικού αερίου ή και υγραερίου σε σχέση με τους ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες. Η θέρμανση του ζεστού νερού χρήσης μπορεί να γίνεται είτε κατευθείαν στον πρωτεύοντα εναλλάκτη της συσκευής είτε μέσω δευτερεύοντα εναλλάκτη.
Η πρώτη περίπτωση, που συναντάται κυρίως στις οικονομικές σειρές, παρουσιάζει προβλήματα με τις επικαθίσεις αλάτων (ειδικά αν το νερό του δικτύου είναι σχετικά σκληρό), όπως επίσης και δυσκολίες στην ακριβή ρύθμιση της θερμοκρασίας.
Ενδεδειγμένη θεωρείται η θέρμανση του ζεστού νερού χρήσης μέσω δευτερεύοντα εναλλάκτη, ώστε και οι επικαθήσεις αλάτων να περιορίζονται δραστικά (αφού η θερμοκρασία στον εναλλάκτη είναι πολύ χαμηλότερη) και να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη ακρίβεια στη ρύθμιση της θερμοκρασίας.
Πολύ καλές συσκευές μπορούν και ελέγχουν τις όποιες διακυμάνσεις στην πίεση του δικτύου ύδρευσης και τη ροή του ζεστού νερού μέσω περιστροφικού ροοστάτη και συνεχούς και άμεσης ρύθμισης της θερμικής τους απόδοσης, ανάλογα με τη θερμοκρασία εξόδου του νερού.
Γενικότερα, η ρύθμιση της θερμοκρασίας του ζεστού νερού χρήσης αποτελεί ένα από τα βασικότερα κριτήρια ποιότητας μίας συσκευής, και σίγουρα το κριτήριο με το οποίο θα αξιολογήσει ο τελικός χρήστης τη συσκευή και την εγκατάστασή του. Από αρκετούς κατασκευαστές επιτοίχιων λεβήτων δίνεται η δυνατότητα υδραυλικής σύνδεσης του υφιστάμενου ηλιακού θερμοσίφωνα στην είσοδο του νερού χρήσης με κατάλληλη υδραυλική διάταξη.
Με αυτό τον τρόπο εξαντλεί κανείς τα περιθώρια οικονομίας μέσω του ηλιακού θερμοσίφωνα, καθώς ακόμα και όταν το νερό είναι χλιαρό, αυτό θα θερμανθεί συμπληρωματικά στην ποσότητα που χρειαζόμαστε μέσω του λέβητα και όχι μέσω της ηλεκτρικής αντίστασης, εξοικονομώντας έτσι ενέργεια και χρήματα.
γ) Έχουν δοκιμασμένη τεχνολογία και εφαρμοσμένη εκατοντάδες χιλιάδες φορές σε όλη την Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, και συνεπώς απολύτως σίγουρη και αξιόπιστη. Οι συσκευές, είτε λειτουργούν λαμβάνοντας τον αέρα καύσης από το περιβάλλον τοποθέτησής τους είτε λαμβάνουν τον αέρα καύσης από το εξωτερικό περιβάλλον με αεραγωγούς, πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές CE της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πιστοποίηση CE πρέπει να ισχύει για την εκάστοτε χώρα που θα γίνει η εγκατάσταση του μηχανήματος, ώστε να πιστοποιείται η συμβατότητα με τον ισχύοντα κανονισμό εγκαταστάσεων αερίου και η ασφαλής λειτουργία των συσκευών, υπό την προϋπόθεση της σωστής εφαρμογής των οδηγιών εγκατάστασης και λειτουργίας του κατασκευαστή.
Υποχρεωτικά πρέπει οι συσκευές να φέρουν σήμανση ERP, ώστε να πιστοποιείται η απόδοσή τους σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Σημαντικοί ως προς την ασφαλή λειτουργία της εγκατάστασης κρίνονται οι έλεγχοι που διενεργούν οι κατά τόπους εταιρείες διανομής αερίου (ΕΔΑ), οι οποίοι έλεγχοι είναι αυστηρότεροι σε σχέση με όποιους ελέγχους γίνονται σε άλλα συστήματα και εγκαταστάσεις θέρμανσης.
Και στο θέμα της ασφάλειας η ποιότητα μιας συσκευής αποτελεί σημαντικό παράγοντα, καθώς είναι καθοριστική για τη διάρκεια ζωής των διαφόρων διατάξεων ασφαλείας αλλά και για τα περιθώρια που υπάρχουν στη διαστασιολόγιση της εγκατάστασης και κυρίως των καπναγωγών / καμινάδων.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί και από τη μεριά του τελικού χρήστη της συσκευής στο θέμα της τακτικής συντήρησης και του ελέγχου της συσκευής του. Σε αυτό το σημείο η συμβολή των εταιρειών προμήθειας επιτοίχιων λεβήτων κρίνεται καθοριστική, καθώς μόνο εκείνες μπορούν να διασφαλίσουν άμεσα ή έμμεσα την ποιότητα της τεχνικής υποστήριξης των συσκευών που διαθέτουν στην αγορά.
Η τεχνική κατάρτιση των συνεργατών, η διαρκής εκπαίδευσή τους και η επάρκεια σε ανταλλακτικά σε βάθος χρόνου είναι μόνο μερικοί από τους παράγοντες που συντελούν στην επιτυχή τεχνική υποστήριξη των επιτοίχιων λεβήτων και εμμέσως πλην σαφώς στην ασφαλή λειτουργία τους.
δ) Είναι συστήματα φιλικά προς το περιβάλλον, αφού χαρακτηρίζονται από την οικονομία καυσίμου που πετυχαίνουν αλλά και τις πολύ χαμηλότερες εκπομπές ρύπων σε σχέση με τους λέβητες / καυστήρες πετρελαίου ή με άλλα συστήματα καύσης. Σε ό,τι αφορά την οικονομία καυσίμου, μεγάλη πρόοδος έχει επιτευχθεί από την υποχρεωτική πλέον εγκατάσταση επιτοίχιων λεβήτων τεχνολογίας συμπύκνωσης των υδρατμών των καυσαερίων.
Οι λέβητες συμπύκνωσης μπορούν να λειτουργούν με πολύ χαμηλή θερμοκρασία προσαγωγής του νερού θέρμανσης (έως 32 βαθμούς Κελσίου) και να αποβάλλουν καυσαέρια σε εξίσου χαμηλή θερμοκρασία (στους 65 – 70 βαθμούς Κελσίου), έχοντας υγροποιήσει το μεγαλύτερο μέρος των υδρατμών των καυσαερίων τους και πετυχαίνοντας βαθμό απόδοσης έως 110%.
Επιπλέον, έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζουν αναλογικά την αποδιδόμενη ισχύ τους σε μεγάλο εύρος, ώστε να αποφεύγονται οι άσκοπες επανεκκινήσεις οι οποίες οδηγούν σε αυξημένη κατανάλωση αερίου. Φυσικά, για την πλήρη εκμετάλλευση αυτών των δυνατοτήτων των λεβήτων συμπύκνωσης είναι απαραίτητο ένα αντίστοιχο σύστημα θέρμανσης χαμηλών θερμοκρασιών (όπως η ενδοδαπέδια θέρμανση ή θερμαντικά σώματα), σε συνδυασμό όμως με ελεγκτή αντιστάθμισης των εξωτερικών συνθηκών.
ε) Αποτελούν την τεχνικά βέλτιστη λύση για την αυτονόμηση των διαμερισμάτων. Ειδικότερα στα αστικά κέντρα και στις περιπτώσεις αντικαταστάσεως κεντρικών συστημάτων θέρμανσης,
στ) Έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν και με υγραέριο, ώστε να είναι δυνατή η εγκατάστασή τους σε κτίρια που αρχικά ή γενικά δεν έχουν δυνατότητα σύνδεσης με το δίκτυο φυσικού αερίου.
ζ) Μπορούν να συνδεθούν σε δίκτυο e-BUS και με μια σειρά από αυτοματισμούς / ελεγκτές (από έναν ηλεκτρονικό προγραμματιζόμενο θερμοστάτη χώρου έως κεντρικούς ελεγκτές), ώστε να είναι εύκολος ο χειρισμός τους αλλά και να ενσωματώνονται σε μια συνολική διαχείριση των ενεργειακών λειτουργιών ενός κτιρίου.
Σκοπός όλων αυτών των συστημάτων είναι η αυτοματοποιημένη λειτουργία των συσκευών με βάση τις πραγματικές ανάγκες του κτιρίου, καθώς επίσης η μεγαλύτερη εξοικονόμηση καυσίμων και αντίστοιχα ο περιορισμός του κόστους λειτουργίας.
Οι επιτοίχιοι λέβητες αερίου είναι λοιπόν μία από τις πλέον αξιόπιστες και οικονομικές λύσεις για μικρά (με συστοιχία λεβήτων έως και 720 kW) αλλά και μεγάλα συστήματα θέρμανσης με καύσιμο φυσικό αέριο ή υγραέριο.
Η καθιέρωση μάλιστα των συσκευών με τεχνολογία συμπύκνωσης θα οδηγήσει μελλοντικά στον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων ή και στην πιθανή ενεργειακή τους αναβάθμιση σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ). Παράλληλα θα υπάρξουν γενικότερα οφέλη, όπως είναι η μείωση της εκπομπής ρύπων –ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα– και η μείωση της εξάρτησης της χώρας από το πετρέλαιο.
*O κ. Ευάγγελος Μητσάκης είναι μηχανολόγος μηχανικός, υπεύθυνος πωλήσεων της «Θερμογκάζ Α.Ε.»